Preambuła

Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników DONUM ANIMO Strefy Terapii i Rozwoju jest działanie dla dobra osób dorosłych i dzieci. W przypadku pracy z dziećmi i na rzecz dzieci głównym zadaniem realizowanym przez pracowników naszej placówki jest niesienie dziecku pomocy we wszystkich obszarach jego rozwoju. Pracownicy  traktują dziecko z szacunkiem oraz uwzględniają jego potrzeby. Każde dziecko jest podmiotem niezbywalnych praw, w tym prawa do ochrony godności. Każde dziecko należy traktować z szacunkiem oraz należytą uwagą i troską o jego dobro. Każde dziecko powinno mieć harmonijne warunki rozwoju, wolne od wszelkich form przemocy, krzywdzenia i zaniedbania.

I. Słowniczek terminów

1. Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenie, umowy B2B w DONUM ANIMO Strefie Terapii i Rozwoju.

2. Właściciel to przełożony, czyli osoba kierująca DONUM ANIMO Strefą Terapii i Rozwoju i zatrudnioną tam grupą ludzi.

3. Małoletni/dziecko to osoba, która nie ukończyła 18 roku życia oraz uczęszcza lub uczestniczy w zajęciach, terapii lub konsultacji w DONUM ANIMO Strefie Terapii i Rozwoju.

4. Dzieci niepełnosprawne i o specjalnych potrzebach edukacyjnych to dzieci i młodzież, u których zdiagnozowano objawy utrudniające bądź uniemożliwiające funkcjonowanie pod względem ruchowym, sensorycznym, poznawczym, komunikacyjnym, psychicznym lub emocjonalno-społecznym, wiążą się one z następującymi czynnikami: niepełnosprawnością, niedostosowaniem społecznym, zagrożeniem niedostosowaniem społecznym, zaburzeniami zachowania lub emocji, szczególnymi uzdolnieniami, specyficznymi trudnościami w uczeniu się, deficytami kompetencji i zaburzeniami sprawności językowych, chorobami przewlekłymi, sytuacjami kryzysowymi lub traumatycznymi, niepowodzeniami edukacyjnymi, zaniedbaniami środowiskowymi lub trudnościami adaptacyjnymi.

5. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego przedstawiciel ustawowy (rodzic, opiekun prawny) lub inna osoba uprawniona do reprezentacji na podstawie przepisów szczególnych lub orzeczenia sądu (w tym rodzina zastępcza).

6. Zgoda opiekuna dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z opiekunów dziecka. Jednak, gdy brak porozumienia między opiekunami dziecka, należy poinformować ich o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd.

7. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika, lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.

8. Krzywdzeniem jest:

• Przemoc fizyczna – jest to celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała. Skutkiem przemocy fizycznej mogą być złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne.
• Przemoc emocjonalna – to powtarzające się poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie dziecka, wciąganie dziecka w konflikt osób dorosłych, manipulowanie nim, brak odpowiedniego wsparcia, uwagi i miłości, stawianie dziecku wymagań i oczekiwań, którym nie jest ono w stanie sprostać.
• Przemoc seksualna – to angażowanie dziecka w aktywność seksualną przez osobę dorosłą. Wykorzystywanie seksualne odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. dotykanie dziecka, współżycie z dzieckiem) oraz zachowania bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie dziecku materiałów pornograficznych, podglądanie, ekshibicjonizm). Przemoc ta może być jednorazowym incydentem lub powtarzać się przez dłuższy czas.
• Zaniedbywanie – to niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych i emocjonalnych dziecka, nie zapewnienie mu bezpieczeństwa, odpowiedniego jedzenia, ubrań, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa, brak nadzoru w czasie wolnym oraz odpowiedniej opieki podczas wypełniania obowiązku szkolnego.

II. Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem placówki

1. Standardy ochrony małoletnich są narzędziem służącym eliminowaniu ryzyka popełniania nadużyć wobec małoletnich, a ich przestrzeganie pozwala zminimalizować ryzyko wystąpienia nadużyć w relacjach z dziećmi.

2. Zachowania niedozwolone wobec małoletniego to wszelkie działania mające charakter krzywdzenia dziecka.

3. Pracownicy starają się dbać o komfort psychiczny dziecka, dbają o jego poczucie bezpieczeństwa i akceptacji, wykazują się empatią i zrozumieniem potrzeb dziecka.

4. Małoletni powinien zostać poinformowany o zasadach i planowanym przebiegu spotkania/terapii.

5. W przypadku gdy dziecko nie chce zostać sam na sam z pracownikiem, istnieje możliwość́ przeprowadzenia rozmowy/wywiadu/spotkania w obecności opiekuna dziecka. Decyzję w tym zakresie podejmuje psycholog/psychoterepauta w porozumieniu z opiekunem dziecka.

6. Sposób komunikacji z małoletnim powinien być dostosowany do etapu rozwoju dziecka, jego potrzeb oraz możliwości językowych i komunikacyjnych.

7. Komunikacja z dzieckiem powinna być oparta na wzajemnym szacunku. Nie dopuszcza się komunikacji z małoletnim, która ma akcenty wrogości, wulgaryzmów, agresji, złośliwości czy ironicznych komentarzy. Komunikacja nie powinna: wzbudzać w małoletnim poczucia zagrożenia (np. groźby, wyzwiska, krzyk), wpływać negatywnie na jego poczucie własnej wartości (np. wyzwiska, krzyk, negatywne ocenianie, reakcja nieadekwatna do sytuacji, wzbudzanie poczucia winy, negowanie uczuć), upokarzać (wyszydzanie, naigrywanie się, ośmieszanie), naruszać granic (niezachowywanie odpowiedniego dystansu, obcesowość, podteksty o charakterze erotycznym).

8. Psycholog ma obowiązek utrzymywania w tajemnicy wszystkich informacji uzyskanych w trakcie wykonywania zawodu, o ile przepisy prawne nie stanowią inaczej. Opiekunowie dziecka i dziecko powinni zostać poinformowani o obowiązującej psychologa tajemnicy zawodowej. W przypadku gdy poważnie jest zagrożone zdrowie lub życie dziecka, albo innych osób, następuje zwolnienie psychologa z tajemnicy zawodowej. Dziecko powinno uzyskać zapewnienie, że to, co wyjawia podczas spotkań, nie zostanie przekazane jego opiekunom. Opiekunowie mają prawo do informacji o stanie zdrowia i przebiegu terapii, a tym samym do wniosków i zaleceń wynikających z przeprowadzonej terapii.

9. Kontakt fizyczny z małoletnim nie jest zakazany, nie może być on jednak niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy.

10. Istnieją sytuacje, w których fizyczny kontakt z małoletnim może być stosowny i spełnia zasady bezpiecznego kontaktu – jest odpowiedzią na potrzeby małoletniego w danym momencie, uwzględnia jego wiek, etap rozwojowy, płeć, kontekst kulturowy i sytuacyjny. Nie można wyznaczyć uniwersalnej stosowności każdego takiego kontaktu fizycznego, ponieważ zachowanie odpowiednie wobec jednego małoletniego może być nieodpowiednie wobec innego. Należy kierować się własnym profesjonalnym osądem, słuchając, obserwując i odnotowując reakcję małoletniego, pytając o zgodę na kontakt fizyczny (np. przytulenie).

11. Niedopuszczalne jest: dotykanie dziecka w sposób powodujący u niego dyskomfort, stosowanie skracania dystansu, nieuzasadnionego dotyku, przemocy fizycznej, erotyzacja relacji czy podejmowanie czynności seksualnych, wykorzystywanie przewagi psychicznej i wymuszanie kontaktu fizycznego.

12. Komunikacja z dziećmi poza gabinetem za pomocą telefonu, poczty elektronicznej, komunikatorów lub mediów społecznościowych wymaga zgody opiekuna dziecka i powinna być związana wyłącznie z procesem terapeutycznym i wsparciem psychologicznym. Niedopuszczalne jest umawianie spotkań z małoletnim poza gabinetem oraz utrzymywanie kontaktów w celu zaspokajania przez dorosłego własnych potrzeb społecznych lub emocjonalnych.

13. Nie jest dozwolone proponowanie małoletniemu alkoholu, wyrobów tytoniowych ani innych nielegalnych substancji oraz też stosować ich przy małoletnim.

III. Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego

1. Pracownicy DONUM ANIMO Strefy Terapii i Rozwoju posiadają̨ odpowiednią wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają̨ uwagę̨ na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.

2. W sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego:

• pracownicy są zobowiązani do niezwłocznego zawiadomienia o tym właściciela,
• w przypadku, gdy podejrzanym o krzywdzenie jest pracownik, właściciel niezwłocznie odsuwa podejrzanego od czynności, obejmujących kontakt z małoletnimi i przeprowadza z nim rozmowę, mającą na celu ustalenie zasadności podejrzenia oraz poinformowanie o planowanych krokach w sprawie, a w razie potrzeby dokonuje czynności niezbędnych do zakończenia współpracy z podejrzanym o krzywdzenie,
• w przypadku, gdy podejrzanym o krzywdzenie jest osoba nie będąca pracownikiem DONUM ANIMO Strefy Terapii i Rozwoju, pracownik, który podejrzewa lub posiada informację o krzywdzeniu małoletniego, niezwłocznie przeprowadza rozmowę z opiekunami dziecka, mającą na celu ustalenie zasadności podejrzenia oraz poinformowanie o planowanych krokach w sprawie oraz informuje o tym właściciela,
• w każdym przypadku stwierdzenia uszkodzeń ciała małoletniego w związku z podejrzeniem krzywdzenia bądź zagrożenia zdrowia lub życia małoletniego w związku z podejrzeniem krzywdzenia, a także w każdym innym przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego (w tym znęcania się fizycznego lub psychicznego) właściciel i pracownik, który podejrzewa lub posiada informację o krzywdzeniu małoletniego, niezwłocznie zgłaszają podejrzenie krzywdzenia do odpowiedniej placówki, w tym składają zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego (do prokuratury lub policji) bądź zawiadomienia sądu opiekuńczego.

IV. Procedura i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego

1. Za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego i zawiadamianie sądu opiekuńczego odpowiedzialny właściciel i pracownik, który podejrzewa lub posiada informację o krzywdzeniu małoletniego.

2.Procedura składania zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego:

• pracownik, który podejrzewa lub posiada informację o krzywdzeniu małoletniego, i/lub właściciel niezwłocznie informuje opiekuna dziecka o istnieniu podstaw do złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego bądź zawiadomienia sądu opiekuńczego, oraz
• pracownik, który podejrzewa lub posiada informację o krzywdzeniu małoletniego, i/lub właściciel zgłasza podejrzenie krzywdzenia do odpowiedniej placówki, w tym składa zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego (do prokuratury lub policji) bądź zawiadomienie do sądu opiekuńczego.

3. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji, do której złożono zawiadomienie.

V. Zasady przeglądu i aktualizacji standardów

1. Standardy ochrony małoletnich obowiązujące w DONUM ANIMO Strefie Terapii i Rozwoju podlegają przeglądowi co najmniej raz na dwa lata, w terminie ustalonym przez właściciela placówki. Wnioski z przeprowadzonej oceny należy pisemnie udokumentować.

2. W przypadku gdy przegląd wykaże, że standardy okazały się nieaktualne, nastąpiły zmiany w przepisach prawa, nie odpowiadają potrzebom ochrony małoletnich lub są niewystarczające, niepełne, dokonywana jest aktualizacja standardów. Aktualizacji standardów ochrony małoletnich, obowiązujących w DONUM ANIMO Strefie Terapii i Rozwoju, dokonuje właściciel.

3. Pracownicy mogą proponować zmiany w standardach ochrony małoletnich obowiązujących w placówce.

4. W przypadku gdy właściciel dokona zmian w standardach ochrony małoletnich, obowiązkowo ogłasza pracownikom oraz opiekunom dzieci ich nowe brzmienie.

VI. Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki lub organizatora do stosowania standardów, zasady przygotowania tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności

1. Właściciel przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy:

• sprawdza pracownika pod kątem niekaralności za przestępstwa z użyciem przemocy na szkodę małoletniego,
• wymaga złożenia przez pracownika zaświadczenia o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego,
• weryfikuje pracownika w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.

2. Właściciel zapoznaje pracowników ze standardami ochrony małoletnich oraz odbiera od każdego pracownika oświadczenie o zapoznaniu się ze standardami ochrony małoletnich. Wzór oświadczenia pracownika został określony w załączniku nr 1 do niniejszego dokumentu.

VII. Zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania

1. Dokument „Standardy Ochrony Małoletnich” jest dokumentem ogólnodostępnym dla personelu, dzieci oraz ich opiekunów.

2. Dokumentacja składająca się na standardy ochrony małoletnich jest dostępna na stronie internetowej DONUM ANIMO Strefy Terapii i Rozwoju i w wersji papierowej w poczekalni placówki.

3. DONUM ANIMO Strefa Terapii i Rozwoju, mając na względzie konieczność zrozumienia standardów ochrony małoletnich przez dzieci, udostępnia skróconą wersję standardów w postaci grafik wywieszonych w poczekalni placówki.

VIII. Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia

1. Za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia odpowiedzialni są:

1) właściciel DONUM ANIMO Strefy Terapii i Rozwoju Magdalena Przybylak.

2) pracownicy DONUM ANIMO Strefy Terapii i Rozwoju.

2. Pracownik, który pozyskał informacje o krzywdzeniu dziecka lub innych naruszeniach standardów ochrony małoletnich, współpracuje w zakresie realizacji procedur, wymiany informacji oraz udzielania wsparcia małoletniemu z właścicielem DONUM ANIMO Strefy Terapii i Rozwoju.

IX. Sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego

1. Właściciel jest zobowiązany dokumentować i przechowywać ujawnione lub zgłoszone incydenty lub zdarzenia zagrażające dobru małoletniego, w szczególności w postaci notatek służbowych bądź kart interwencji.

2. Właściciel i pracownicy, którzy w związku lub przy okazji wykonywania obowiązków uzyskali informacje o ujawnionych lub zgłoszonych incydentach lub zdarzeniach zagrażających dobru małoletniego, są zobowiązani do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając przekazanie informacji uprawnionym instytucjom .

3. Właściciel zobowiązany jest przechowywać kopie złożonych zawiadomień do odpowiedniej placówki, w tym zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego i zawiadomień do sądu opiekuńczego.

X. Wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone

1. W DONUM ANIMO Strefie Terapii i Rozwoju nie organizuje się zajęć grupowych dla osób małoletnich.

2. Osoby małoletnie mogą uczestniczyć wspólnie w ramach terapii rodzinnej, przebywają wówczas pod opieką opiekuna/opiekunów.

3. Do niedozwolonych zachowań w relacjach między małoletnimi należą w szczególności:

• stosowanie przemocy fizycznej w jakiejkolwiek formie, w szczególności bicie, szturchanie, popychanie,
• zawstydzanie, upokarzanie, lekceważenie i obrażanie,
• naruszenie prawa do prywatności,
• stosowanie obraźliwych gestów i żartów, czynienie obraźliwych uwag,
• zastraszanie, przymuszanie i grożenie.

XI. Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet oraz procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie

1. DONUM ANIMO Strefa Terapii i Rozwoju nie umożliwia dostępu do Internetu (nie udostępnia sieci internetowej) oraz nie udostępnia małoletnim urządzeń elektronicznych.

2. Podczas spotkań/sesji osobiste urządzenia elektroniczne małoletnich powinny być wyłączone lub wyciszone.

3. Korzystanie przez małoletnich z Internetu za pośrednictwem osobistych urządzeń elektronicznych odbywa się za odpowiedzialnością opiekuna dziecka.

XII. Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia

1. Po ujawnieniu krzywdzenia małoletniego właściciel w porozumieniu z pracownikiem, który ujawnił krzywdzenie dziecka, oraz opiekunami dziecka, ustala plan wsparcia małoletniego dotkniętego krzywdzeniem.

2. Plan wsparcia małoletniego dotkniętego krzywdzeniem uwzględnia rodzaj i stopień krzywdzenia, którym dotknięty był małoletni.

XIII. Stosowanie standardów z uwzględnieniem sytuacji dzieci niepełnosprawnych oraz dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

1. Dzieci niepełnosprawne oraz dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi powinny być traktowane ze szczególną troską, z uwzględnieniem ich szczególnej sytuacji.

XIV. Postanowienia końcowe

1. Standardy Ochrony Małoletnich wchodzą w życie z dniem 26 lipca 2024 roku.

Załącznik nr 1 do Standardów Ochrony Małoletnich w DONUM ANIMO Strefie Terapii i Rozwoju

Katowice, dnia …………………………

Oświadczenie o zapoznaniu się i zobowiązanie do przestrzegania
„Standardów ochrony małoletnich w DONUM ANIMO
Strefie Terapii i Rozwoju”

Ja, niżej podpisany/a ……..…………………………………… (imię i nazwisko) oświadczam, że zapoznałem/łam się ze „Standardami ochrony małoletnich” obowiązującymi w DONUM ANIMO Strefie Terapii i Rozwoju oraz zobowiązuję się do ich przestrzegania.

………………………………………………
(podpis składającego oświadczenie)